Page header image

Trẻ thừa cân và béo phì

(Overweight and Obese Children)

________________________________________________________________________

CÁC ĐIỂM QUAN TRỌNG

  • Trẻ em bị thừa cân hoặc béo phì có trọng lượng cao hơn mức khỏe mạnh đối với hình thể của chúng. Thừa cân hoặc béo phì làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tiểu đường, suyễn, rối loạn giấc ngủ và các vấn đề sức khỏe khác ở trẻ.
  • Việc điều trị thừa cân hoặc béo phì sẽ bao gồm thay đổi lối sống, chẳng hạn như chế độ ăn lành mạnh và tập thể dục thường xuyên. Nếu con bạn gặp vấn đề về căng thẳng, trầm cảm hoặc lo âu, nhà cung cấp dịch vụ y tế có thể giới thiệu con bạn tới chuyên gia trị liệu. Nếu mất cân bằng hoóc-môn góp phần làm thừa cân, nhà cung cấp dịch vụ có thể kê đơn thuốc để điều trị mất cân bằng.
  • Hỗ trợ và khuyến khích con bạn. Hãy làm việc với nhà cung cấp dịch vụ y tế, chuyên gia dinh dưỡng hoặc chuyên gia trị liệu để tìm ra kế hoạch phù hợp để duy trì cân nặng hợp lý cho con bạn.

________________________________________________________________________

Thừa cân và béo phì là gì?

Thừa cân hoặc béo phì là có quá nhiều mỡ trong cơ thể. Trẻ em bị thừa cân hoặc béo phì có trọng lượng cao hơn mức khỏe mạnh đối với hình thể của chúng.

Thừa cân hoặc béo phì làm tăng nguy cơ trẻ có sức khỏe kém và mắc bệnh nặng, bao gồm:

  • Tiểu đường
  • Cholesterol cao
  • Huyết áp cao
  • Bệnh túi mật
  • Rối loạn giấc ngủ
  • Bệnh suyễn

Bị thừa cân hoặc béo phì cũng có thể làm cho con bạn ngượng ngập về vẻ ngoài của mình hoặc hay bị trêu chọc hoặc bắt nạt. Trẻ thừa cân hoặc béo phì tăng nguy cơ trầm cảm và lạm dụng thuốc. Đôi khi áp lực phải giảm cân từ phụ huynh và những người khác làm cho trẻ phản ứng quá mạnh mẽ. Chúng có thể suy nghĩ quá nhiều về cân nặng và gây ra giai đoạn rối loạn ăn uống.

Một vấn đề khác là trẻ thừa cân hoặc béo phì thường trở thành người trưởng thành thừa cân.

Nguyên nhân là gì?

Một số nguyên nhân có thể gây thừa cân hoặc béo phì.

  • Ăn nhiều hơn mức cơ thể tiêu thụ. Con bạn nhận năng lượng (calo) từ thức ăn mà con bạn ăn vào. Ăn nhiều calo hơn mức cơ thể sử dụng có nghĩa là năng lượng thừa được dự trữ dưới dạng chất béo.
  • Không tập thể dục đầy đủ. Xem tivi, làm việc hoặc chơi trên máy tính hàng giờ mỗi ngày và không tập thể dục thường xuyên đều góp phần làm tăng cân. Trẻ thừa cân hoặc béo phì có thể đốt cháy calo chậm hơn trẻ không béo phì vì khó hoạt động thể chất hơn.
  • Sự trao đổi chất. Trẻ thừa cân hoặc béo phì có thể sử dụng ít năng lượng hơn khi chúng nghỉ ngơi hơn những người không thừa cân hoặc béo phì.
  • Tiền sử gia đình. Gen di truyền có thể ảnh hưởng đến cân nặng của con bạn. Con của những người bị thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ bị thừa cân hoặc béo phì cao hơn 10 lần so với những đứa trẻ có bố mẹ không bị béo phì. Thói quen ăn uống không lành mạnh trong gia đình cũng có thể là nguyên nhân khiến một vài thành viên trong gia đình bị thừa cân hoặc béo phì.
  • Tâm trạng. Trầm cảm, cáu giận, lo âu và căng thẳng là các vấn đề tình cảm có thể dẫn đến ăn nhiều hơn và tập thể dục ít hơn.
  • Mất cân bằng hoóc-môn. Suy tuyến giáp có thể dẫn đến tăng cân và khó giảm cân.
  • Thuốc. Một số loại thuốc như thuốc tránh thai hoặc thuốc điều trị trầm cảm có thể làm tăng cân.

Những triệu chứng là gì?

Tăng cân quá nhiều là dấu hiệu đầu tiên cho thấy con bạn có thể có nguy cơ thừa cân hoặc béo phì. Bạn có thể nhận thấy quần áo của con bạn ngày càng chật. Khi con bạn tăng cân, nó có thể có các triệu chứng do thừa cân hoặc béo phì gây ra. Các triệu chứng này bao gồm:

  • Thở dốc khi hoạt động
  • Khó ngủ, bao gồm ngừng thở khi ngủ. Nếu con bạn bị ngừng thở khi ngủ, con bạn có thể ngừng thở trong một thời gian ngắn trong khi ngủ. Những vấn đề này có thể làm con bạn mệt mỏi trong ngày.
  • Đau khớp và cơ, đặc biệt là lưng, đầu gối và mắt cá chân
  • Phát ban ở những nơi da cọ xát vào nhau và giữ hơi ẩm
  • Chu kỳ kinh nguyệt thất thường ở bé gái

Thừa cân hoặc béo phì làm tăng nguy cơ con bạn sẽ có các vấn đề về sức khỏe khi trưởng thành, như bệnh túi mật, bệnh tim hoặc gan.

Bệnh được chẩn đoán như thế nào?

Nhà cung cấp dịch vụ y tế sẽ hỏi về các triệu chứng của con bạn và khám cho con bạn. Nhà cung cấp dịch vụ y tế sẽ hỏi về tiền sử y tế, thói quen ăn uống và thói quen tập thể dục của con bạn. Con bạn có thể được xét nghiệm máu để kiểm tra các vấn đề về hoóc-môn.

Nhà cung cấp dịch vụ y tế sẽ kiểm tra chiều cao và cân nặng của con bạn so với biểu đồ tăng trưởng chuẩn. Chỉ số khối cơ thể, hay còn gọi là BMI, của trẻ được sử dụng cho trẻ từ 2 đến 20 tuổi. Những biểu đồ tăng trưởng này, một cho nam và một cho nữ, giúp kiểm tra cân nặng trong những năm phát triển. BMI hầu hết đều cho biết chính xác con bạn bị thiếu cân, bình thường hay thừa cân. BMI của con bạn được so sánh với BMI của hàng ngàn trẻ em ở cùng độ tuổi. So sánh này sẽ cho thấy con bạn nằm trong góc phần tư BMI nào.

Thừa cân là lớn hơn 85% BMI đối với tuổi của con bạn.

Béo phì thường được định nghĩa là lớn hơn 95% BMI đối với tuổi của con bạn.

Biểu đồ tăng trưởng chỉ là một phần của một bức tranh lớn hơn tính đến cả tiền sử bệnh lý và sức khỏe hiện tại của con bạn. Nhà cung cấp dịch vụ y tế có thể cho bạn biết liệu con bạn có tăng nguy cơ có các vấn đề về sức khỏe do cân nặng hay không. Nhà cung cấp cũng có thể giúp tìm ra chương trình giảm cân lành mạnh có hiệu quả đối với con bạn.

Bệnh được điều trị như thế nào?

Điều trị thừa cân hoặc béo phì bao gồm việc thay đổi lối sống. Các chuyên gia dinh dưỡng và nhà cung cấp dịch vụ y tế có thể giúp bạn xây dựng một chương trình an toàn, lành mạnh, hiệu quả để con bạn đạt được cân nặng hợp lý.

Chế độ ăn uống lành mạnh

Nói chung, kế hoạch ăn uống lành mạnh để đạt cân nặng hợp lý là kế hoạch trong đó:

  • Bao gồm nhiều hoa quả, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt và đậu
  • Bao gồm các sản phẩm từ sữa không có chất béo hoặc ít chất béo
  • Bao gồm thịt nạc, thịt gia cầm, cá, trứng hoặc lòng trắng trứng, quả hạch, các loại hạt và thực phẩm từ đậu nành
  • Có hàm lượng chất béo bão hòa, chất béo chuyển hóa, cholesterol, muối và đường bổ sung thấp

Tập thể dục

Tập thể dục là một phần rất quan trọng để có được chương trình giảm cân hợp lý thành công. Hầu hết mọi hoạt động cần đến sức lực từ nhẹ đến trung bình đều tốt. Con bạn có thể chọn đi bộ, chạy bộ, bơi, đạp xe hoặc thể dục nhịp điệu. Đi dạo là một cách tốt cho hầu hết mọi người để tăng thêm vận động. Sử dụng máy đếm bước chân có thể mang lại niềm vui và động lực. Máy đếm bước chân là thiết bị đeo vào quần áo và theo dõi số lượng bước chân con bạn đi trong một ngày.

Tập sức bền sẽ làm cho các cơ của con bạn khỏe hơn và có thể làm việc lâu hơn mà không mệt mỏi. Tập sức bền, hay tập tạ, có nghĩa là tập thể dục để tạo sức mạnh cho cơ bắp. Để tăng cơ bắp, con bạn có thể nâng trọng lượng tự do, sử dụng máy tập trọng lượng, sử dụng dây kéo hoặc sử dụng trọng lượng cơ thể, như thực hiện chống đẩy, căng dây hoặc động tác nằm và ngồi dậy. Hỏi ý kiến nhà cung cấp dịch vụ y tế của con bạn trước khi con bạn bắt đầu chương trình tập sức bền.

Hỏi nhà cung cấp dịch vụ y tế loại hình và mức độ tập thể dục như thế nào có thể phù hợp cho con bạn.

Tâm trạng

Một số trẻ ăn như là cách để đương đầu với các vấn đề tình cảm. Nếu con bạn gặp vấn đề về căng thẳng, trầm cảm hoặc lo âu, nhà cung cấp dịch vụ y tế có thể giới thiệu con bạn tới chuyên gia trị liệu. Con bạn cần học cách đối phó với những vấn đề cảm xúc để thành công với chương trình giảm cân lành mạnh.

Thuốc

Nếu mất cân bằng hoóc-môn góp phần làm thừa cân, nhà cung cấp dịch vụ có thể kê đơn thuốc để điều trị mất cân bằng.

Nhiều người đã khẳng định rằng một số sản phẩm thảo dược và sản phẩm ăn kiêng nhất định giúp giảm cân. Nhiều khẳng định trong số này không đúng. Một số thuốc bổ sung có thể có tác dụng phụ nghiêm trọng. Trao đổi với nhà cung cấp dịch vụ y tế trước khi cho con bạn sử dụng thảo dược hoặc thực phẩm bổ sung.

Tôi có thể giúp con mình như thế nào?

Cha mẹ thường không nghĩ rằng con họ thừa cân hoặc béo phì. Ngay cả khi họ biết rằng con họ nặng cân hơn những đứa trẻ khác, cha mẹ có thể nghĩ rằng đứa trẻ đơn giản là lớn vượt hơn. Tuy nhiên, nếu một đứa trẻ bị thừa cân hoặc béo phì, thường là do thói quen ăn uống và tập thể dục không lành mạnh. Những thói quen này không dễ thay đổi nếu cha mẹ không hành động.

Nếu một vài người trong gia đình của bạn mắc bệnh tiểu đường hoặc các vấn đề về cân nặng, con của bạn có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Thực hiện những thay đổi lối sống lành mạnh trong cả gia đình sẽ giúp ích cho mọi người. Thực hiện một hai thay đổi một lúc và để trẻ điều chỉnh. Thực hiện những thay đổi lớn trong chế độ ăn uống hoặc lối sống không phải đơn giản. Đôi khi, chỉ cần loại bỏ đồ uống có đường và bắt đầu một chương trình thể dục là đủ để giúp con đạt được cân nặng hợp lý.

Một số mẹo để giúp con bạn:

  • Sử dụng kiểu ăn uống Chọn món ăn của tôi để giúp kiểm soát khẩu phần ăn. Xem http://www.choosemyplate.gov/ để biết thêm chi tiết.
  • Đảm bảo con bạn ăn sáng điều độ mỗi ngày. Bỏ bữa sáng có thể khiến con bạn bị đói, mệt mỏi và sau đó ăn những đồ ăn không tốt cho sức khỏe và ăn nhiều hơn trong ngày.
  • Để con bạn giúp lập kế hoạch bữa ăn và mua sắm tại cửa hàng tạp hóa. Chỉ cho con bạn biết cách đọc nhãn dinh dưỡng. Việc này giúp con bạn tìm hiểu và tự đưa ra quyết định nên thử những loại đồ ăn mới nào. Mua và ăn nhiều hoa quả và rau và ít đồ uống nhẹ và đồ ăn vặt.
  • Uống nước và sữa không béo thay vì đồ uống có đường. Đồ uống có đường có thể có thể thêm vào trên 500 calo thừa mỗi ngày.
  • Luôn có sẵn đồ ăn vặt lành mạnh. Đồ ăn vặt như khoai tây chiên, bánh quy và kẹo thường giàu chất béo và calo.
  • Không dùng đồ ăn làm phần thưởng hoặc giữ lại đồ ăn để phạt.
  • Trẻ em không nên có chế độ ăn uống nghiêm ngặt trừ khi dưới sự chăm sóc của nhà cung cấp dịch vụ y tế hoặc chuyên gia dinh dưỡng. Chế độ ăn uống quá nghiêm ngặt có thể gây cản trở sự phát triển bình thường.
  • Lập kế hoạch các hoạt động cùng con bạn bao gồm tập thể dục, như trượt băng, đi xe đạp, chạy hoặc đi bộ. Giao cho con những việc vặt cần hoạt động như giặt quần áo, hút bụi hoặc lau cửa sổ.
  • Trẻ khó hoạt động khi ngồi trước màn hình (TV, máy tính, DVD, trò chơi video). Duy trì thời gian ngồi trước màn hình từ 2 tiếng trở xuống mỗi ngày không bao gồm thời gian con bạn cần để chuẩn bị bài.
  • Hầu hết trẻ em đều thích học trên máy tính. Mặc dù thời gian ngồi trước máy tính quá nhiều sẽ không tốt, có những trang web và chương trình thân thiện với trẻ tạo ra những ý tưởng vui nhộn làm trẻ vận động và ăn uống lành mạnh hơn.
  • Hỗ trợ và khuyến khích con bạn. Trẻ biết khi nào chúng bị thừa cân hoặc béo phì và không muốn bị cằn nhằn về chuyện đó. Điều quan trọng là con bạn biết rằng bạn yêu và chấp nhận con dù cân nặng thế nào. Tìm các chương trình hỗ trợ giảm cân trong cộng đồng. Sự hỗ trợ từ những trẻ khác có thể giúp con bạn có động lực.
  • BAM! Cơ thể và Tinh thần https://www.cdc.gov/bam/ cung cấp cho trẻ từ 9 đến 13 tuổi thông tin cần thiết để đưa ra lựa chọn lối sống lành mạnh.
  • Thực hiện đầy đủ các cuộc hẹn với nhà cung cấp dịch vụ y tế, chuyên gia dinh dưỡng hoặc chuyên gia trị liệu của con bạn. Họ có thể hướng dẫn bạn và giúp con bạn có động lực.
Developed by Change Healthcare.
Pediatric Advisor 2018.1 xuất bản bởi Change Healthcare.
Sửa đổi lần cuối: 2017-12-18
Xét duyệt lần cuối: 2017-07-24
Nội dung này được xét duyệt định kỳ và có thể thay đổi khi có thông tin y tế mới. Thông tin nhằm mục đích cung cấp tin tức và giáo dục và không thay thế cho các đánh giá, tư vấn, chẩn đoán hay điều trị y tế từ một chuyên gia y tế.
© 2018 Change Healthcare LLC and/or one of its subsidiaries
Page footer image